Wdrożenie systemu zarządzania ISO 9001

Norma ISO 9001 Systemy zarządzania jakością - Wymagania może być stosowana m.in. przez jednostki certyfikujące jako podstawa dla niezależnej oceny zgodności wdrożonego w organizacji systemu według właśnie tej normy. Obowiązującą obecnie wersją normy jest EN ISO 9001:2015, która została wprowadzona do zbioru Polskich Norm jako PN-EN ISO 9001:2015 we wrześniu 2015 roku.

ISO 9001 - podstawowa norma dla systemów zarządzania jakością

Wiele osób stawia pytanie, jak skutecznie wdrożyć normę ISO 9001. Na początku ważne jest jednak zapoznanie się z normą i prześwietlenie korzyści, które niesie za sobą jej wdrożenie. Jest to historycznie pierwsza, podstawowa dla całej serii norm dotyczących systemów zarządzania jakością i wciąż najbardziej popularna norma w tym zakresie. Pierwotnie skierowana do firm produkcyjnych, obecnie stanowi uniwersalny standard właściwie dla wszystkich organizacji, niezależnie od branży, a więc i przedsiębiorstw produkcyjnych, i przedsiębiorstw usługowych w szerokim znaczeniu tego słowa. Wdrożenie normy ISO 9001 ukierunkowuje na zrozumienie i spełnienie wymagań klienta, a więc określonych potrzeb względem wyrobów lub usług danej organizacji, a także spełnianie wymagań przepisów prawnych. W tym celu konieczne jest dostarczanie wyników skuteczności procesów oraz ich ciągłe doskonalenie, w oparciu o obiektywne pomiary. Ponadto norma zdecydowanie zachęca do budowania systemu zarządzania jakością w oparciu o tzw. podejście procesowe (cykl PCDA - koło Deminga) oraz – co jest nowością w tej wersji normy – podejście oparte na ryzyku.

Podejście procesowe i podejście oparte na ryzyku

Obowiązuje tutaj zasada, że każdy dział czy funkcja w przedsiębiorstwie jest tzw. wewnętrznym klientem, który ma jakieś wymagania na wejściu swojego procesu oraz musi również spełnić określone wymagania jako efekt swojego działania, aby jego praca została przyjęta przez następne ogniwo w procesie.

Podejście oparte na ryzyku umożliwia organizacji określenie czynników, które mogą powodować odchylenia od zaplanowanych wyników dotyczących procesów i systemu zarządzania jakością, wprowadzenie zapobiegawczych środków nadzoru, aby minimalizować negatywne skutki oraz maksymalnie wykorzystać pojawiające się szanse.

Wdrożenie ISO 9001 - korzyści dla przedsiębiorstwa

Inną nowością wprowadzoną do wersji normy z 2015 roku jest wymaganie dotyczące zrozumienia organizacji i jej kontekstu. Jak wdrożyć ISO 9001? Przede wszystkim przedsiębiorstwo w trakcie procesu wdrożenia systemu zarządzania powinno określić czynniki zewnętrzne i wewnętrzne, istotne dla celu i strategicznego kierunku jej działania oraz takie, które wpływają na zdolność organizacji do osiągnięcia zamierzonego wyniku systemu zarządzania jakością.

Ważne jest tu również zrozumienie potrzeb i oczekiwanie stron zainteresowanych oraz monitorowanie informacji dotyczących stron zainteresowanych i ich istotnych wymagań.

Jak wdrożyć ISO 9001?

Wszystkie wymagania, dotyczące tego jak wdrożyć normę ISO 9001, są szczegółowo opisane w przedmiotowej normie z uwzględnieniem zasad zarządzania jakością:

1. Orientacja na klienta

  • definiowanie potrzeb klienta,
  • klient zewnętrzny / wewnętrzny,
  • przetwarzanie potrzeb klienta na jakość wyrobów i usług.

2. Przywództwo

  • zapewnienie spójności celów i kierunków rozwoju poprzez odpowiednią politykę jakości i cele dotyczące jakości,
  • stworzenie atmosfery zaufania i współpracy w organizacji.

3. Zaangażowanie ludzi

  • zaangażowanie i motywowanie wszystkich pracowników,
  • budowanie zespołów zadaniowych.

4. Podejście procesowe

  • zarządzanie działaniami i zasobami jest bardziej skuteczne, gdy przeprowadzane jest w kategoriach procesu (PCDA).

5. Ciągłe doskonalenie

  • stały cel organizacji wspierany przez Zarząd,
  • rozwijanie ‘miękkich procesów’.

6. Podejmowanie decyzji na podstawie dowodów

  • tworzenie systemów zbierania i analizowania danych,
  • wdrażanie i doskonalenie metod rozwiązywania problemów.

7. Zarządzanie relacjami z dostawcami

  • łatwiejsze uzyskanie wysokiej jakości wyrobów,
  • zwiększenie zdolności obu stron do tworzenia wartości.

ISO 9001 - podstawa dla innych norm

Norma ISO 9001 stanowi podstawę dla innych specjalistycznych norm dotyczących szczególnych branż lub obszarów systemu zarządzania jak ISO 14001 (Środowisko), ISO 27001 (bezpieczeństwo informacji) czy opracowywana właśnie norma ISO 45001 (bezpieczeństwo pracy), które to normy redaguje się tak, by były zintegrowane z ISO 9001.